Ομιλία Δημάρχου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, Γρηγόρη Κωνσταντέλλου κατά τη διημερίδα με θέμα «Οι Παραλίες στους Δήμους» (13-14 Δεκεμβρίου 2014)
Κυρία Περιφερειάρχης, κύριοι Αντιπεριφερειάρχες, κύριοι Δήμαρχοι, εκλεκτοί ομιλητές της διημερίδας μας, φίλοι της αυτοδιοίκησης, αγαπητές και αγαπητοί ενεργοί πολίτες που ανταποκριθήκατε σε αυτό το διήμερο κάλεσμα του Δήμου μας και της Περιφέρειας για το τόσο φλέγον θέμα του παραλιακού μετώπου, θα ήθελα να σας καλωσορίσω στη σημερινή πρώτη μέρα, ευχόμενος συγχρόνως να παρακολουθήσετε μια ενδιαφέρουσα και παραγωγική συζήτηση-παρουσίαση, που θα εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα, θα ενημερώσει γύρω από ίσως άγνωστες πτυχές αυτού του πράγματι δαιδαλώδους σε πολυπλοκότητα θέματος, αλλά κυρίως θα προβληματίσει και θα δώσει τροφή για σκέψη σε όλους μας.
Το θέμα που καλούμαστε να προσεγγίσουμε σήμερα απαιτεί βαθιά περίσκεψη προσεκτική ανάλυση και δημιουργική σύνθεση καθόσον δεν μιλάμε για παρεμβάσεις που θα σημαδέψουν μόνο τον τόπο μας αλλά θα σημαδέψουν τις επόμενες γενεές για το ζην και το ευζήν των οποίων είμαστε υπεύθυνοι σε μεγάλο βαθμό εμείς σήμερα σαν γενιά και ειδικότερα όσοι εξ υμών ασκούν όποιας μορφής σχετική διαχείριση.
Η χώρα μας δυστυχώς σήμερα διέρχεται από μια βαθιά κρίση. Πολλοί μιλούν για μια βαθιά οικονομική κρίση. Επιτρέψτε μου να πω ότι αυτό που τελικά βιώνουμε σήμερα είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς από άλλες κρίσεις που προηγήθηκαν της σημερινής και τις οποίες ενώ βιώσαμε σαν λαός δεν τις αναλύσαμε έγκαιρα για να αποφύγουμε τα σημερινά αλλά ίσως και τα χειρότερα που μπορεί να έρθουν. Και εννοώ για μια σειρά μεταπολιτευτικών κρίσεων ξεκινώντας από κρίση έλλειψης ηγεσίας συνεχίζοντας με κρίση πολιτικής ηθικής που μετατράπηκε σε κρίση κοινωνικής ηθικής και στη συνέχεια ακολούθησε η οικονομική κρίση που ήδη έχει μετατραπεί σε βαθιά κοινωνική και σε πολλά σημεία ανθρωπιστική κρίση. Και σε όλα αυτά τα στάδια μετεξέλιξης της κρίσης βέβαια συμμετείχαμε και εμείς, γιατί δεν συνέβησαν όλα από τη μια στιγμή στην άλλη, και χάσαμε νομίζω την δυνατότητα της προσωπικής ή και συλλογικής μας επανάστασης. Αλλά ας ελπίσουμε ότι οι χαμένες ευκαιρίες του παρελθόντος ουσιαστικής και παραγωγικής για τον τόπο δράσης και παρέμβασης, θα μας κάνουν πιο ενεργητικούς με καλύτερα αντανακλαστικά με καθαρότερες πολιτικές πρακτικών λύσεων που θα φέρνουν ουσιαστικό αποτέλεσμα γρήγορα έξω και πέρα από στερεότυπα και αγκυλώσεις, που με την σειρά τους έβαλαν έως σήμερα φρένο σε δημιουργικές πολιτικές και ανθρώπους για τον τόπο μας.
Πεδίο δόξης λαμπρό το επίμαχο ζήτημα μας σήμερα. Η ανάπλαση ανάπτυξη αξιοποίηση ή όπως κάθε ένας από εμάς το ονομάζει του πανέμορφου παράκτιου μετώπου του Σαρωνικού.
Ας δούμε επιγραμματικά τι έγινε τις προηγούμενες δεκαετίες στην περιοχή αλλά και σε αντίστοιχες περιοχές της χώρας. Το μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε, που ίσως για την περίοδο της δεκαετίες του 50 και του 60 να ήταν το ενδεδειγμένο στην προσπάθεια της χώρας να μπει στον χάρτη του παγκόσμιου τουρισμού, ήταν αυτό των κλειστών και κεντρικά ελεγχόμενων λουτρικών και λοιπών τουριστικών εγκαταστάσεων σε όλες τις περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος. Στη δική μας περιοχή στο κατά γενική ομολογία προικισμένο από την φύση Δήμο μας είδαμε την πολιτική αυτή στο απόγειο της. Μέσα σε περίπου 50 χιλιόμετρα ακτογραμμής 6 κλειστού τύπου λουτρικές εγκαταστάσεις (CAMPING Βούλας, Α πλαζ Βούλας, Β πλαζ Βούλας, Ακτή Βουλιαγμένης, πλαζ Αστέρα Βουλιαγμένης , Πλαζ Βάρκιζας) και μια κλειστή τουριστική μονάδα υψηλών προδιαγραφών αυτή του Αστέρα της Βουλιαγμένης. Πρέπει να ληφθεί υπ΄ όψιν ότι τις δεκαετίες εκείνες δεν υπήρχε οργανωμένη τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου ή δεύτερου βαθμού. Παράδειγμα η τότε κοινότητα Βούλας με 4 υπαλλήλους εκ των οποίων 3 για την καθαριότητα. Βέβαια αυτό που συνέβη τότε και ίσως λίγο νωρίτερα σε όλες τις παράκτιες περιοχές της χώρας ήταν να ονομαστούν κρατικά κτήματα όλες αυτές οι παράκτιες περιοχές. Είχαμε δηλαδή ως επί το πλείστον μικρούς παραθεριστικούς οικισμούς με ακόμα πιο μικρές έως ασήμαντες αυτοδιοικητικές μονάδες (κοινότητες). Αλλά ας αναλογιστούμε σήμερα ισχύει το ίδιο με την εποχή εκείνη που η κεντρική κυβέρνηση ιδιοποιήθηκε όλες αυτές τις εκτάσεις δηλαδή τα μπαλκόνια των σημερινών μας πόλεων για τουριστική ανάπτυξη; Σαφώς και όχι. Έτσι λοιπόν το παρωχημένο στερεότυπο της τουριστικής ανάπτυξης περασμένων δεκαετιών που κατά τις δεκαετίες του 80 και του 90 αλλά ακόμα και στις μέρες μας, μετέτρεψε τις εγκαταστάσεις αυτές σε χώρους ανεξέλεγκτων χρήσεων παραγωγής θορύβου μέχρι της πρωινές ώρες και διάλυσης του τοπικού αστικού ιστού. Πολλές από αυτές τις περιοχές μετατράπηκαν σταδιακά σε απέραντους περιφραγμένους σκουπιδότοπους μπροστά από τα σπίτια μας. Αλήθεια πιστεύει κανείς ότι αυτό κοσμεί την περιοχή μας και περιποιεί τιμή για τους εμπνευστές όλων αυτών των κεντρικών πολιτικών; Σαφώς και όχι.
Ο σφιχτός εναγκαλισμός του Κράτους με τις εκτάσεις αυτές όπως έχουν εκφραστεί κατά καιρούς από τους διάφορους κρατικούς φορείς ΕΟΤ ΕΤΑ ΕΤΑΔ Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου και τώρα Παράκτιο Αττικό Μέτωπο ΑΕ συνεχίζει να βρίσκεται σε λάθος δρόμο. Στον δρόμο του ότι αυτά είναι κρατική περιουσία και πρέπει να αξιοποιηθούν αναλόγως και άντε να δώσουμε κάτι λίγο και στους Δήμους να μη φωνάζουν και τελευταίως ελάτε να μας πείτε και κάποιες απόψεις που μπορεί και να ληφθούν υπ΄ όψιν ή μπορούν να καταλήξουν στα σκουπίδια. Θεωρώ ότι αυτό ελλοχεύει πολλούς κινδύνους παρά του περί του αντιθέτου δηλώσεις των σημερινών διαχειριστών της παράκτιας ζώνης. Σε πρόσφατη συνάντηση μου με την ηγεσία του Παρακτίου Αττικού Μετώπου ΑΕ όπου μου περιέγραφαν μια σειρά από πραγματικά αξιόλογες σκέψεις τους για τα μελλούμενα στην περιοχή και τις καλές τους προθέσεις τους θύμισα ότι ο δρόμος για την κόλαση είναι τις περισσότερες φορές στρωμένος με καλές προθέσεις θυμίζοντας τους επίσης τα λόγια του γνωστού τραγουδιού του Βασίλη Παπακωνσταντίνου ότι Φοβάμαι για όλα αυτά που θα γίνουν για μένα χωρίς εμένα. Και ο μεγάλος φόβος μου ήταν και είναι ότι αυτό που σχεδιάζεται θα γίνει και πάλι ερήμην των τοπικών κοινωνιών και των Δήμων. Με άγνωστα αποτελέσματα για την περιοχή χωρίς σχεδιασμό που να λαμβάνει υπ΄ όψιν του της ανάγκες της περιοχής. Και φυσικά χωρίς ένα πλαίσιο συμφωνίας επί της αρχής σε βασικά ζητήματα. Η κεντρική διοίκηση πάντα έβλεπε με μεγάλη επιφύλαξη την τοπική αυτοδιοίκηση και τους εκπροσώπους της. Ίσως κάποιες φορές δικαίως αφού και στον χώρο αυτό έχουν σημειωθεί κατά καιρούς κρούσματα κακαδιαχείρησης και διαφθοράς. Η αίσθηση όμως ότι και πάλι θα ληφθούν αποφάσεις πίσω από κλειστές πόρτες δημιουργεί ένα κλίμα φορτισμένο και εν δυνάμει κλίμα αντιπαράθεσης που δεν πρέπει να υπάρχει εάν όλοι επιθυμούμε να δημιουργηθεί κάτι αξιόλογο για την περιοχή, που δεν θα έχει αντικοινωνικά χαρακτηριστικά. Θα πρέπει να συμφωνηθεί τι είδους ανάπτυξη επιθυμούμε, αν θα υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση στην παραλία, αν η αξιοποίηση που θα γίνει θα παράγει οικονομικό αποτέλεσμα και αν ναι τι αποτέλεσμα. Εννοώ αποτέλεσμα κάλυψης των λειτουργικών δαπανών των εγκαταστάσεων ή οικονομικό αποτέλεσμα απόσβεσης των επενδύσεων και παραγωγής κέρδους. Και όλα αυτά θα πρέπει να συζητηθούν και να συμφωνηθούν. Γιατί χωρίς τη συνεννόηση με τις τοπικές κοινωνίες κανένα επενδυτική αναπτυξιακή παρέμβαση δεν θα μπορέσει να πετύχει και δεν θα πετύχει.
Θα ήταν ευχής έργον να μπορούσαμε να πάρουμε τον έλεγχο αυτών των εκτάσεων που πιστεύουμε ότι δικαιωματικά ανήκουν στην πόλη μας όπως και οι αντίστοιχες παραλιακές περιοχές στις γειτονικές πόλεις. Δεν ξέρω αν αυτό είναι εφικτό.
Αγαπητοί φίλοι έχω μεγαλώσει στην περιοχή αυτή. Εδώ δίπλα στη Β πλαζ Βούλας πέρασα σχεδόν όλα τα καλοκαίρια της παιδικής και εφηβικής μου ηλικίας τρυπώνοντας με τους φίλους μου μέσα από τρύπες που κάναμε στα συρματοπλέγματα. Ωραία χρόνια πράγματι. Γνωρίζω όπως καταλαβαίνεται όπως και οι υπόλοιποι συνάδελφοι μου Δήμαρχοι και αυτοδιοικητικοί βιωματικά εγώ αλλά και οι συμπολίτες μου κάθε σπιθαμή της παραλίας και του βουνού της πόλης μας. Για τον λόγο αυτό είμαστε και απόλυτα δεμένοι μαζί της την αγαπάμε και αναζητάμε τρόπους να την κάνουμε καλύτερη ομορφότερη ασφαλέστερη και λειτουργικότερη. Έχουμε τοπικό δυναμικό με βαθιά γνώμη και άποψη για το θέμα με ουσιαστική βιωματική σχέση με τον τόπο αυτό που οραματίζονται μαζί μας μεγάλα και ουσιαστικά πράγματα με ήπιες όμως παρεμβάσεις που θα αναδείξουν την φυσική ομορφιά του παραλιακού μας μετώπου. Για να σας το αποδείξω αυτό θα παραδώσω 5 λεπτά από την ομιλία μου στην καλή μου φίλη συντοπίτισσα και εξαιρετική Αρχιτέκτονα Μάιρα Μπίνιου που έχει μεγαλώσει σε αυτές τις παραλίες και που με μεράκι αγάπη και ενδιαφέρον ασχολήθηκε με την πιθανή ήπια ανάπτυξη ανάπλαση μέρους της παραλίας του Δήμου μας στην Δημοτική ενότητα Βούλας μεταξύ του ΠΙΚΠΑ και της Β πλαζ Βούλας για να κατανοήσετε όλοι και ειδικοί άνθρωποι του Παράκτιου Αττικού Μετώπου ΑΕ τι εννοούμε ήπια ανάπτυξη και τι αναζητούμε για τον τόπο μας.
Μάιρα έχεις τον λόγο:
(Η κα Μπίνιου παρουσίασε τη μελέτη – εργασία της η οποία στηρίχτηκε σε ήπια ανάπτυξη με φιλικά προς το περιβάλλον υλικά σε όλες τις κατασκευές).
Συνέχισε ο Δήμαρχος:
Θέλω να κλείσω την παρέμβασή μου προτείνοντας την αξιοποίηση των πλαζ του Δήμου μας στηριζόμενοι σε ένα μοντέλο ανάπτυξης όπως αυτό της Γαλλικής Ριβιέρας. Εκεί δεν έγινε η αξιοποίηση από το Γαλλικό δημόσιο, αλλά από σύπμραξη των εμπλεκομένων δήμων. Ένας φορέας όπως το «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε. μπορεί να είναι χρήσιμο, μόνο αν απαρτίζεται αποκλειστικά από τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, δηλαδή τους Δήμους. Μόνο έτσι μπορεί να διασφαλιστεί ότι ουσιαστικό ρόλο στην αξιοποίηση της παραλιακής ζώνης θα έχουν καθοριστικό ρόλο οι δήμοι και η Περιφέρεια.
Σας ευχαριστώ πολύ